FAQ & algemene info

Wat is carnivoor?

Created with Sketch.

Carnivoor betekent letterlijk vleeseter (naast herbivoor, omnivoor etc).

Hier bedoel ik met 'carnivoor' het 'carnivoor dieet', zoals dat de laatste jaren steeds iets minder onbekend wordt. Wat dát dan precies inhoudt verschilt een beetje, afhankelijk van aan wie je het vraagt. In elk geval komt het er op neer dat je uitsluitend dierlijke producten eet en drinkt. Je zal daarbij ook veel vet moeten eten, want je moet érgens je energie vandaan halen: ofwel koolhydraatverbranding, ofwel vetverbranding. Omdat je als carnivoor geen koolhydraten eet, is er anders risico op "Rabbit starvation", een ernstig probleem waar veel mensen tegenaan lopen als ze er mee beginnen.

Deze manier van eten is overigens helemaal niet zo nieuw en uniek: hele volksstammen hebben dit tijdens onze evolutie gedaan en doen dit nog steeds (waaronder de Inuit en Masai). Als mens hebben we zelfs langer ervaring met deze manier van eten dan met ons huidige, moderne westerse zwaar bewerkte dieet, en je zou wat kunnen vermoeden over de verschillen voor onze gezondheid. 


Maargoed, wat is dan dat carnivoor dieet precies? 

Sommigen nemen carnivoor (uitsluitend dierlijke producten) ruim: zij eten ook allerlei soorten zuivel (kaas, melk, kwark), ook bewerkt vlees (leverworst, salami), eieren, vis, allerlei soorten oliën, soms zelfs ook honing. Tja, bijenkots is in principe ook een dierlijk product he :-) En zij drinken bijvoorbeeld ook koffie en thee. 

Voor anderen geeft dat nog teveel klachten, en die eten alléén maar onbewerkt vlees (waaronder ook orgaanvlees en bottenbouillon), geen zuivel, geen eieren. En daarbinnen soms bijvoorbeeld geen varkensvlees of kip, omdat zelfs dat nog klachten geeft, of uit andere overwegingen.

Volgens mij is er geen one size fits all, überhaupt niet bij voeding, maar ook niet binnen carnivoor. Ik zou zeggen: probeer en ervaar wat voor jou werkt. Dat kan ook nog in de loop van de tijd verschillen: sommige mensen kunnen na verloop van tijd weer steeds meer soorten voeding toevoegen zonder problemen.  

Maar let wel op bij het combineren van koolhydraten met veel vet (vlees): dat is een soort mcDonalds dieet en vragen om problemen. 

Hoe kwam je op het idee van carnivoor?

Created with Sketch.

Je kan daar meer over lezen bij Over mij & waarom , of de podcast. Het filmpje waar ik het over heb daar, was een filmpje ruim 5 jaar geleden van Jordan Peterson die er over vertelde bij Joe Rogan. Ik geloofde mijn oren niet.

Wait. What? Vlees is toch slecht? En dan... alléén maar vlees? En groenten dan, en vitamines, en vezels? En , en, .... , ik ben er toen verder in gedoken want het fascineerde me. Ik heb veel informatie gevonden bij Amber o'Hearn, dr. Paul Mason, Dr. Ken Berry, dr. Georgia Ede, dr. Shawn Baker en meer van die namen, die je kan vinden bij Meer > Bekende namen. Toen dacht ik: het is óf dit proberen, óf aan die ellendige medicatie. Dat laatste kan altijd nog, dus ik probeerde het maar. 

Na twee weken was ik van zo goed als al mijn klachten af (ook waarvan ik niet eens wist dat ik ze had), waarmee ik kon voorkomen dat ik met methotrexaat moest starten. In de jaren daarna heb ik me er steeds verder in verdiept en ben ik de reacties van mijn lijf op voeding steeds meer gaan leren kennen. Met ups en downs. uiteraard. Maar nog altijd is het >98% vlees, vis en vet wat de pot schaft.  

Vind je dat iedereen carnivoor zou moeten eten?

Created with Sketch.

Nee, zeker niet. Als je geen klachten hebt, en je eet lekker wat je nu eet, zie ik geen reden om dat te veranderen. Hoewel je natuurlijk op de langere termijn problemen kan verwachten als je je nu voluit tegoed doet aan suiker en ultra-bewerkt voedsel, maargoed, voor de meeste mensen is dat wel duidelijk.

Als je wel klachten hebt (psychisch en/of somatisch), dan kan een ketogeen dieet vaak al heel veel helpen. Maar voor sommige zeer ontregelde of gevoelige mensen is het belangrijk om minstens enige tijd ook geen plantaardige voeding te gebruiken, vanwege de irriterende stoffen die planten in zich hebben. Zij hebben pas baat bij carnivoor.

Ik ben voor vrije keuze. Verdiep je, en maak je eigen keuze. Wel denk ik dat vlees een zeer natuurlijke, goede bron van voedingsstoffen is, en dat ons lichaam is geëvolueerd om dat als voeding te gebruiken. En dat voor de overgrote meerderheid van de mensen daarbij ook prima ander 'echt' voedsel kan: (biologisch) groenten en fruit, bijvoorbeeld. En nu en dan wat lekker fouts... voor de meeste mensen prima te doen.

Vlees heeft de perfecte samenstelling van voedingsstoffen, alles zit er in, in de juiste verhoudingen, in een geweldig opneembare vorm. Helemaal geen vlees eten vind ik tegennatuurlijk, dan zal je echt goed moeten opletten met je supplementen of hopelijk tenminste eieren, vis en zuivel eten. En wél vlees eten kan volgens mij prima in harmonie met een duurzaam klimaat en zonder dierenleed, en er is bij mijn weten geen enkel onderzoek dat aantoont dat je van goed vlees ziek wordt. De onderzoeken die er zijn van uiterst verdrietige kwaliteit (links volgen nog, maar hier kan je alvast diverse info vinden waaraan ook naar dit soort onderzoeken gerefereerd wordt). 

Heb je dan geen tekorten?

Created with Sketch.

De eerste vragen van velen: en de vitamines dan? Vezels? En je krijgt er toch kanker van? etc etc. Vooropgesteld: ik denk dat in de wetenschap over de mens niets zeker is, en zeker niet over voeding en gezondheid. Wel word er veel geroepen en gedaan alsóf er iets zeker is. Soms vanuit naïviteit, soms een roepend ego, soms geldbelangen (voedings- en farmaceutische industrie, Nina Teicholz heeft daar veel onderzoek naar gedaan). Vaak gebaseerd op zeer slecht opgezette of geïnterpreteerde onderzoeken. Hoe zekerder iemand zegt te zijn, hoe sceptischer ik word.

Ik hoor wel graag de hypotheses en kennis die er tot nu toe lijkt te zijn, door mensen die er, voor zover dat dus kan, verstand van kunnen hebben. En die daarmee op een intelligente, genuanceerde manier de informatie en n=veel casussen doorwerken die er tot nu toe zijn.

Het antwoord: Niets geldt voor iedereen maar in principe: nee, je krijgt geen tekorten zolang je gevarieerd vlees, vis en (veel) vet eet en je je dieet niet 'vervuilt' met suikers en bewerkte troep. Ook geen bewerkt vlees (worst, bijvoorbeeld). Verder: niet roken en zeer weinig of geen alcohol, en geen onderliggende aandoeningen die sowieso je stofwisseling in de war kunnen brengen. Het enige wat goed is om op te letten is vitamine D, soms magnesium, en afhankelijk van of je zuivel neemt, ook calcium. Maar nogmaals, er is geen one size fits all, hou het zelf altijd goed in de gaten.

Ik zal uiteindelijk in korte blokken hier wat informatie over zetten op deze site, maar vooralsnog kan je via de links bij Meer zelf de uitleg vinden van, volgens mij, best betrouwbare bronnen. 

Dat is toch slecht voor het klimaat?

Created with Sketch.

 

Dat hoeft niet per se zo te zijn. Intensieve veehouderij is slecht, voor iedere betrokkene en niet in de laatste plaats die arme dieren, daar kunnen we het over eens zijn. Maar als het gaat om klimaat en gezondheid van de mens is vlees, en andere pure, zeer gezonde voeding, mits in evenwicht met de omgeving geproduceerd en optimaal benut, wel het laatste waar ik me zorgen om zou maken.

Het houden van dieren kan heel duurzaam, dier- en milieuvriendelijk. Zo is het ook lange tijd  geweest. We verbannen toch ook groenten en fruit niet, omdat de productie ervan met monoculturen, ontbossing, internationaal transport en pesticiden zo slecht zijn voor het milieu? Een mooi voorbeeld van het kind met het badwater... Onze huidige manier van eten met bijzonder veel ultra-bewerkte voeding, monoculturen, pesticiden, bodemuitputting, intercontinentaal (vlieg)transport van e.e.a., zou op het gebied van productie, effect op de gezondheid van mensen (obesitas, diabetes, div andere aandoeningen) en uitstoot van Big Pharma een ongelooflijk veel grotere winst op kunnen leveren dan het verbannen van vlees. De milieubelasting van de farmaceutische industrie alleen al.

Wil je over carnivoor en de verhouding met het milieu en klimaat meer cijfers en onderzoek horen, luister dan naar deze presentatie van dr Shawn Baker of lees het boek "Sacred Cow", van Diana Rodgers en Robb Wolf. 

Drink je alcohol?

Created with Sketch.

 

Heel weinig, ik denk 1 keer per maand. En als ik dan drink, dan graag whisky... bijzonder lekker en binnen het carnivoor dieet ook een van de minst schadelijke opties. Maar ik ben ook niet al te strikt hoor, soms heb ik in de zomer een lekker biertje op een terrasje. En daar geniet ik enorm van. 

Door jou gaan er heel veel dieren dood. 

Created with Sketch.

Door jou ook. Dat is nou eenmaal inherent aan leven op aarde: de circle of life. Pijnlijk, maar het is de natuur. Ook als je strik vegan bent, gaan er vele dieren dood omdat jij moet eten, alleen het voelt minder direct. [wordt vervolgd]

Wat kan er nou zo erg zijn aan groenten en fruit? 

Created with Sketch.

Veel. (Maar lang niet voor iedereen!) Dieren verdedigen zich met klauwen en tanden, planten kunnen minder hard rennen en bijten dus die hebben het in de loop van hun evolutie anders opgelost: chemische oorlog.

Ze zitten vol met stofjes die een negatieve werking hebben op de beesten die hen zouden willen opvreten (meer gespecificeerde info hierover volgt nog). Als wij planten eten, prikkelen die stofjes ons ook, met name in de darmen, maar ook verder in ons lichaam. Voor mensen die een stabiel, sterk immuunsysteem en darmwand hebben, geeft dat niets óf zijn er zelfs aanwijzingen dat dat ze 'lekker scherp houdt' (hormesis). 

Maar voor sommige ontregelde of zeer gevoelige mensen, geeft dit cumulatieve schade en ontregelt het het immuunsysteem, zorgt het voor 'lekkende darm', en zo wordt het van kwaad tot erger. Welke stoffen dan vooral meer of minder schade toedoen verschilt per persoon, maar als je na een aantal jaren cumulatieve schade compleet overhoop ligt, kan je ervanuit gaan dat een tijdje complete rust (alleen vlees eten) de boel weer wat kan herstellen. Een soort ultieme 'reset' button, dus. 

Drink je koffie?

Created with Sketch.

Oeh.. koffie. Altijd een vraag binnen de carnivoorwereld, want ja, het zijn planten, natuurlijk. Koffiedrinken heb ik heel lang gedaan, omdat ik er ronduit verslaafd aan was. De afkickverschijnselen waren heel heftig, stoppen met roken of alle andere voeding vond ik makkelijker. Maar, het is gelukt! (Wil je weten hoe? Stuur even een berichtje).

Ik drink nu sinds september 2023 geen koffie meer. Ik merk geen middagdip meer, geen vervelende smaak in mijn mond, geen constant innerlijk gedoe of ik nog een kopje mag of eigenlijk al aan mijn tax zit... en misschien iets voordeel voor mijn huid. Ik vermoed wel meer voordelen die ik niet direct opmerk, vanwege de vele toxines die vaak wel in koffie zitten zoals bijvoorbeeld mycotoxines van schimmels. Maar verder merk ik niet zo veel verschil. Ik weet niet of ik weer eens begin aan koffie, want het was altijd wel een traktatie, en dat genot is ook wat waard. 

Wat eet jij op een dag? 

Created with Sketch.

Vooropgesteld geloof ik niet dat er 1 ultiem recept of dieet is dat voor iedereen het beste is, wel of geen carnivoor. Onderstaand is voor mij op dit moment het best gebleken, maar dat kan per moment en per persoon verschillen dus ik zou je vooral willen aanmoedigen je eigen proces te volgen en niet per se dat van mij (of wie dan ook) exact over te nemen. 

Sinds ik in 2018 met carnivoor dieet startte, heb ik veel ervaren en geleerd. Over voeding in het algemeen, over de invloed op de psyche en diverse 'chronische' aandoeningen, en wat bepaalde voeding met mijn lijf doet. Gedurende die tijd is wat ik eet ook wat veranderd, en op dit moment ziet het er ongeveer als volgt uit: 

Ik eet wanneer ik zin heb. Dat komt meestal neer op 1 of 2 keer per dag. Wel eet ik 's avonds sowieso met mijn dochter mee, een belangrijk moment op de dag om samen aan tafel te zitten. Vooral belangrijk is veel vet eten: in volumeprocent eet ik ongeveer 1:2 voor vleeseiwit:vet. Dat is een gegokt gemiddelde, ik doe dit op gevoel, dus daar zit veel marge in. Meestal eet ik zeer vette riblappen, dat is stoofvlees maar ik bereid het als een ribeye. Bruin van buiten, zeer rood/rauw van binnen. Ik bak het in niervet, roomboter of vetafsnijdsels. Daarnaast trek ik zelf bottenbouillon, ik eet kabeljauwlever of sardientjes uit blik, soms vette makreel, wilde zalm of haring. Soms eet ik diverse soorten lever, mergpijp, spareribs of shortribs, ribeye, bavette, eigenlijk alle soorten vlees wel behalve als het te mager is. Varken en kip eet ik relatief weinig, en ik ga daarbij vooral af op of ik er zin in heb of niet. Heel soms eet ik eierdooiers, ook vooral als ik er zin in heb. Zuivel vind ik heerlijk, maar laat ik altijd staan want daar reageer ik niet zo goed op. 

Drinken: Water, (warm, koud, met of zonder bubbels...) soms laat ik er heel even een theezakje boven zweven zodat je je net afvraagt... zit er nou thee in of niet? Zo licht. Of een plakje gember er in. Ik ben sinds september gestopt met koffie, dat viel niet mee. Of me dat nou veel oplevert weet ik nog niet, de huid van mijn gezicht lijkt het wat beter te doen en het scheelt wel in de middagdip. 

Heb je wel eens een cheat-day?

Created with Sketch.

Ja, heel soms eet ik gewoon iets anders. Bijvoorbeeld bij heel speciale gelegenheden. De prijs die ik daarvoor betaal (soms een paar dagen last) heb ik er dan wel voor over. 

Ook 'cheat' ik wel eens met kaas: eigenlijk valt dat niet zo goed bij me maar soms heb ik er toch gewoon erg veel zin in. 

Afgelopen zomer, op vakantie, was ik iets de overmoedig wat betreft zondigen van mijn dieet. Ik denk dat ik iets te gemakzuchtig was na een aantal jaar heel af en toe cheaten, en dat het dan wel meeviel. Maar daar heb ik fors veel last van gehad na deze zomer, wellicht schrijf ik daar nog een blogpost over. 

Welke gezondheidsproblemen zijn verbeterd bij je?

Created with Sketch.

Zeer divers. De heftigste zijn wel forse auto-immuunproblemen: darmen en reumatoïde artritis. Dat laatste was zo invaliderend dat ik niet meer kon typen en hulp nodig had bij aan- en uitkleden. Ik moet aan de medicatie volgens mijn reumatoloog: methotrexaat. Dat is vrij heftig spul, en gelukkig heb ik dat dus nooit hoeven gebruiken. 

Daarnaast had ik meerdere vage klachten en veel last van stemmingsproblemen, die heel sterk verbeterd zijn.

Bijvoorbeeld: acne, restless legs, pijntjes overal, zeer veel slapen en slaapdrang (ook overdag), broze nagels, haaruitval, algeheel zwak, stijf, chronisch moe, aankomen in gewicht/figuurveranderingen (ik dacht dat dat bij de leeftijd hoorde), stemmingsproblemen, lethargie, geheugen- en concentratieproblemen (ok, die zijn er nog steeds wel ;-), angsten. 

Hoe doe je dat bij sociale gelegenheden?

Created with Sketch.

 

Meestal neem ik gewoon mijn eigen vlees mee. Ik ga niet van anderen verwachten dat zij een halve kilo zeer verantwoord vlees voor mij gaan kopen en klaarmaken, bovendien kan ik dat zelf toch veel lekkerder ;-) Soms neem ik het in stukjes mee in een bakje, koud vind ik het ook lekker. Soms neem ik een stuk mee om bijvoorbeeld bij vrienden op te bakken. 

En omdat ik gemakkelijk met 1 maaltijd op een dag uit kan, is het vaak geen punt en sla ik de lunch bijvoorbeeld gewoon over. 

Mensen hebben natuurlijk wel vragen als ik traktaties afsla, niets eet, of ze mijn bakje 'kattenvoer' zien, al probeer ik het liefst dit onderwerp wel te vermijden. Mijn dieet definieert mij niet en ik heb het meestal liever over andere dingen, maar als het erop aan komt ga ik het ook niet uit de weg. 

Dat is toch niet te betalen?

Created with Sketch.

Ik denk niet dat ik meer uitgeef aan boodschappen dan anderen, omdat ik heel veel andere dingen níet koop. Geen (biologische) snacks, brood, broodbeleg, fruit of groenten, thee, koffie, frisdrank, snoep, kruiden, bier, wijn... dat scheelt erg veel. 


Eerlijk vlees van dieren die buiten gelopen hebben, een fijn leven gehad hebben en geen hormonen en troep gehad hebben is inderdaad duurder. Maar mijn gezondheid en die van de dieren en het milieu is me lief, dus het heeft prioriteit voor me. 

En als je het vergelijkt met het allergoedkoopste eten (het zwaar bewerkte kant- en klaar 'eten' in pakjes en zakjes, zoals je dat in de goedkoopste vakken van de supermarkt kan vinden), zou het nog best eens kunnen dat ik op langere termijn alsnog goedkoper uit ben - al is het maar voor de maatschappij, met zorgkosten. Om nog maar te zwijgen over de milieu-impact van dat soort fabrieksvoer.